سیستم عامل مهمترین نرمافزاری است که در گوشیهای هوشمند به صورت پیشفرض نصب شده است و مجموعهای از دادهها و برنامهها است که وظیفهی کنترل و مدیریت سختافزار و نرمافزار را برعهده دارد و اجازهی اجرا شدن نرمافزارها را میدهد.
از آنجایی که امروزه فناوری و تکنولوژی در حال پیشرفت است و روزبهروز افراد به دنبال وسایل هوشمند بیشتری هستند، گوشیهای هوشمند شکل گرفتند و درحال گسترش و پیشرفت هستند و به همین منظور سیستم عاملها نیز درحال رقابت در جهت بهترین تکنولوژی و کارکرد هستند. در این مقاله به معرفی چندین سیستم عامل که در گوشیهای معروف استفاده میشود میپردازیم.
سیستم عامل گوشی موبایل چیست؟
انواع سیستم عامل گوشیهای موبایل
سیستم عاملهای گوشی موبایل انواعی مختلفی دارند که شرکتهای مختلف از آنها استفاده میکنند، در ادامه به معرفی چندین سیستم عامل گوشی موبایل که شرکتهای معروف برای محصولات خود استفاده میکنند، میپردازیم.
سیستم عامل آیاواس (ios)

سیستم عامل ios سیستم عاملی است که شرکت بزرگ و معتبر Apple برای محصولات خود مانند گوشی موبایل آیفون از آن استفاده میکند که برای اولین بار در سال 2007 به همراه آیفون ارائه شد و در ردهی برترین سیستم عاملهای موبایل میدرخشد. شرکت Apple و درواقع استیو جابز علامت ios را از سیسکو دریافت کرد تا مرزهای خود را از شرکتهای دیگر مشخص کند و سیستم عاملی متفاوت از دیگر شرکتها داشته باشد.
طراحی ios بر مبنای رابط کنترل چند لمسی میباشد. اگر بخواهیم به ساختار اولیهی سیستم عامل بپردازیم، باید بگوییم ios از چهار لایهی Coreos media layer Core و Services ،Cocoa touch تشکیل شده است که البته در نسخههای 4 و 5، Multi tasking و پردازش ابری نیز به آن افزوده گشت. میتوان گفت این سیستم عامل از نظر ساختار و هستهی اولیه به Macos شباهت دارد.
دستگاههای آیفون، آیپاد تاچ، آیپد و اپل تیوی از سیستم عامل آیاواس بهره میبرند. سیستم عامل ios از مرورگر سافاری استفاده میکند که سرعت بیشتری نسبت به مرورگرهای کروم و فایرفاکس دارد و برای جستجو در وب استفاده میگردد و جستجو در اینترنت را راحتتر میکند. این سیستم عامل برای مدیریت فایلها، دفترچه تلفن، اجرا کردن برنامهها و پخش کردن فرمتهای صوتی و تصویری از برنامهی File استفاده میکند. همانطور که گفتیم سیستم عامل ios منحصرا در اختیار محصولات شرکت Apple است و باید بیان کرد که علاوه بر این، برنامههای آن نیز صرفا برای ios و ARM نوشته میشود.
سیستم عامل iOS امکان پشتیبانی از حافظههای جانبی وجود ندارد و کاربران بسته به نیاز خود بایستی نسخهای از گوشی را انتخاب کنند که حجم حافظهی داخلی آن با انتظاراتشان همسان باشد. مگر این که هر چند وقت یک بار از طریق برنامهی آیتونز اقدام به منتقل فایلها به رایانه یا لپتاپ کنند. دستگاههای دیجیتال مجهز به سیستم عامل iOS معمولاً گرانقیمت هستند؛ به همین خاطر این روزها آیفون، لاینی جدید و نسبتاً اقتصادی با نمایندگی تلفنهایی مثل iPhone SE با قیمتی متعادلتر و با بهرهگیری از همین سیستم عامل تولید کرده است.
مزایا:
- رابط کاربری یکپارچه و کاربرپسند
- مصرف بهینه باتری
- امنیت بسیار بالا
- مولتی تسکینگ
معایب:
- عدم تغییر آیکون اپلیکیشنها حتی بعد از بروز رسانی
- نبود سازگاری با سایر کامپیوترهای غیر از iOS
- عدم پشتیبانی از ویجتها
- محدودیتهای فراگیر iOS
بیشتر بخوانید: برند اپل داستان کمپانی اپل از تاسیس تا امروز
سیستم عامل اندروید (Android)

سیستم عامل اندروید یکی از پرطرفدارترین سیستم عاملهاست که توسط شرکت گوگول برای موبایلها، تبلتها و.... ارائه گشته است و بر پایهی هستهی لینوکس ساخته شده است. گوشیهای موبایل شرکتهای HTC ،LG ،SAMSUNG و... از این سیستم عامل بهره میبرند. اگر بخواهیم معنی کلمهی اندروید را بگوییم، میتوان واژهی شبه انسانی را برای آن به کار برد زیرا واژهی اندروید به معنی رباط کوچک و شبه انسانی است که به وسیلهی کامپیوتر کنترل میشود.
همچنین اگر بخواهیم به آغاز اندروید بپردازیم باید گفت اندروید، شرکت کامپیوتری کوچکی بود که به تولید نرمافزار و برنامههای کاربردی موبایل میپرداختند و این شرکت توسط اندی روبین و همکارانش پایهگذاری شده بود. در سال 2005 گوگل امتیاز اندروید را از این شرکت خریداری کرد و اندی روبین قائم مقام شرکت و مسئول پروژههای مربوط به اندروید شد. اولین موبایل اندروید جهان توسط شرکت اچتیسی HTC به نام T-mobile در اکتبر 2008 تولید شد.
فایلهای گرافیکی اندروید همانند لینوکس توسط OpenGL پردازش میشود. رابط کاربری این سیستم عامل و بیشتر برنامههای آن با زبان جاوا و پایتون نوشته شده است ولی از آنجایی که سیستم عامل اندروید Java Virtual Machine ندارد، برای اجرای آنها کدهای Java باید به کدهای Dalvik تبدیل شوند و توسط Dalvik Virtual Machine اجرا شوند.
مرورگر پیشفرض اندروید بر اساس فریم ورک اوپن سورس WebKit طراحی شد و در نسخههای جدیدتر مرورگر کروم که سرعت بالاتری دارد به آن اضافه شد.
سیستم عامل اندروید از فرمتهای مختلف فایلهای مولتی مدیا مانند AAC ،GIF ،JPEG و... پشتیبانی میکند، همچنین این سیستم عامل از تمامی شبکههای ارتباطی مورد نیاز کاربران مانند UMTS ،CDMA و... نیز پشتیبانی میکند. سیستم عامل اندروید از HTML5 حمایت میکند و موبایلهایی که دارای سیستم عامل اندروید هستند از تمامی سختافزارهای رایجی مانند Gps، دوربینهای باکیفیت بالا و...پشتیبانی میکنند و برای ذخیره و مدیریت دادهها از SQLite استفاده میکنند.
هر ساله برای سیستم عامل تلفن همراه Android بروز رسانیهای جدید میآید که در حقیقت نسخه Android را به نسخهای جدیدتر با امکاناتی بیشتر تبدیل میکند. جدیدترین نسخه Android تا به امروز نسخهی 12.0 است که توسط شرکت گوگل در 18 مه 2021 با عنوان S معرفی شد. این آپدیتها تجربهی کاربری در سیستم عامل تلفن همراه را برای کاربر به تجربهای پویا بدل کرده است.
مزایا:
- در دسترس بودن بسیاری از اپلیکیشنها و بازیها
- امکان دانلود برنامهها خارج از گوگل پلی
- امکانات فراوان شخصیسازی
- ویجتهای هوشمند و زیبا
معایب:
- نیاز به ایجاد گوگل اکانت
- پشتیبانی نرمافزاری نه چندان طولانی مدت
- تبلیغات آزاردهنده در برنامهها
- وجود Bloatwareهای زیاد
بیشتر بخوانید: اندروید چیست؟ هر آنچه باید در مورد سیستم عامل اندروید بدانید
سیستم عامل گوشی شیائومی
شرکت شیائومی یکی از بزرگترین شرکتهای تولید دستگاههای دیجیتال و در رأس آن تلفن همراه شیائومی و تبلتهای این شرکت است. سیستم عامل تلفن همراه شیائومی در حقیقت همان اندروید است و رابط کاربری آن MIUI است که به صورت انحصاری در خدمت این شرکت چینی است. واژه MIUI برگرفته از عبارت "MI User Interface" است، در حقیقت واژه MI نماینده برند شیائومی و UI به معنای رابط کاربری است. MIUI یک رابط کاربری توسعه یافته بر مبنای Android است که به دلیل تحریمهای ایالت متحده و خدمات گوگل بر علیه چین و همچنین بومی محور بودن این شرکت ابتدا به زبان چینی نوشته شده بود. MIUI ظاهری مهم از سیستم عامل گوشی اندروید، لانجر، تاچویز سامسونگ و حتی IOS داشت و کار با آن برای کاربرانی که قبلاً لااقل یکی از این گوشیها را داشتند، بسیار آسان بود. بهویژه کاربران iOS شباهت بسیار زیادی بین این دو رابط یافتند که طبعاً میتوانست برایشان جذاب باشد.
پس از منتشر و توسعهی این فریمور جدید، از این سیستم عامل استقبال زیادی شد. کم کم نسخههای ترجمه شده و البته غیر رسمی از این سیستم عامل تلفن همراه نیز وارد بازار شد. این مسئله شیائومی را بر آن داشت تا نسخههای ارتقا یافتهتری را در بخشهای چینی، اروپایی و جهانی بهصورت رسمی وارد بازار کند. این نسخهها که تا امروز نیز کاربرد دارند همگی دارای گزینهی آپدیت هستند و هر از گاهی امکان بروز رسانی برای آنها وجود دارد. تفاوت اصلی این سه بخش در حقیقت به همان مشکلاتی برمیگردد که به خاطر تحریمهای ایالات متحده، گریبان چین و شرکت گوگل را گرفته است. از این رو چین مجبور شد تا خدمات گوگل و گوگلپلی را تنها در دو بخش جهانی و اروپایی تعبیه کند. از این رو تلفنهای چینی شیائومی فاقد امکانات گوگل و پشتیبانی از این خدمات هستند.
نکتهی جالب در مورد MIUI قابلیت نصب این سیستم عامل روی تلفنهای دیگر به جز شیائومی است. البته در صورت نصب این سیستم عامل روی تلفنهایی جز شیائومی، تمامی قابلیتی که شما مثلاً در تلفن شیائومی با MIUI پیشفرض مشاهده میکنید، قابل منتقل نخواهد بود. در تستهای انجام شده این سیستم عامل بسیار روان است و سرعت قابل قبولی دارد. همچنین فضای ساده، مینی مال و توجه به قواعد زیباشناسانه و خطوط طلایی کار با این سیستم عامل را تسهیل کرده و در حقیقت فضایی به اصطلاح User Friendly برای کاربران به ارمغان آورده است. امکان شخصیسازیها نیز در MIUI به گونهای رضایتبخش و کاربردی اعمال شده است.
مزایا:
- طراحی چشم نواز
- امکانات شخصیسازی فراوان
- پشتیبانی بسیاری از برنامهها و بازیها
- پشتیبانی از قابلیت One Hand
معایب:
- عدم پشتیبانی طولانی مدت
- کمی باگدار بودن
- مولتی تسکینگ ضعیف
محصولات فروشگاه سورن:
خرید لپ تاپ
سیستم عامل سیمبین (Symbian)

این سیستم عامل تا مدتها توسط شرکتهای معتبر دنیا ازجمله سامسونگ، سونی اریکسون، پاناسونیک و نوکیا مورد استفاده قرار میگرفت که در نهایت در سال 2008 نوکیا سهام کامل این سیستم عامل را از شرکت سیمبین خریداری کرد و پس از آن این سیستم عامل منحصرا برای شرکت نوکیا شد. سیستم عامل سیمبین در ابتدا ساختار بسیار سادهای داشت ولی به علت استقبال زیاد عموم تصمیم به گسترش این سیستم عامل و طراحی نرمافزارهای بیشتری برای آن گرفتند، باید گفت نه فقط شرکت نوکیا بلکه بسیاری از شرکتها به توسعهی این سیستم عامل کمک کردند ولی درنهایت نوکیا امتیاز آن را خریداری کرد و به عنوان سیستم عامل انحصاری خود معرفی کرد.
سیستم عامل سیمبین معمولا با کمبود حافظه مواجه نمیشود زیرا به علت انعطافپذیری زیاد، قابلیت ارائه بالاترین کارایی را با کمترین امکانات سختافزاری دارد. این سیستم عامل همچنین از آنجایی که زمانی که از پردازنده استفاده نمیشود، سیستم به طور خودکار در حالت خاموشی قرار میگیرد، پایداری بالایی دارد و درنتیجه در مصرف باتری و دیگر منابع سختافزاری تا حد زیادی صرفهجویی میشود. مهمترین زبان برنامهنویسی سیستم عامل سیمبین ++C میباشد که البته از زبانهای دیگری چون جاوا، جاوا اسکریپ، پایتون و... نیز استفاده میشود. از آنجایی اولین و مهمترین زبان برنامهنویسی این سیستم عامل C میباشد که کارکرد و سرعت و دقت اجرای بسیار زیادی دارد.
این سیستم عامل دارای دو رابط کاریری UIQ و S60 میباشد که مهمترین آنها S60 است. هستهی اولیهی سیستم عامل سیمبین Micro Kernel Architecture است که دارای عناصر مهم مدیریت حافظه و زمانبندی است و از عناصر شبکه و فایلهای سیستمی پشتیبانی نمیکند که در این صورت سرورهای خارجی اوضاع را کنترل میکنند و باعث میشود سرعت سیستم عامل برای انجام کارها و وظایف متفرقه کند نشود.
مزایا:
- متن باز بودن
- قیمت مناسب محصولات سیمبین
معایب:
- عدم بروزرسانی
- طراحی خشک و ساده
- وابستگی به نوکیا
سیستم عامل ویندوز موبایل (Windows Mobile)

این سیستم عامل توسط کمپانی مایکروسافت ارائه شد. تمامی تلاش آنها در ابتدا این بود که بهترین سیستم عامل را برای گوشیهای هوشمند ارائه کنند به همین منظور ساختار ویندوز کامپیوترهای خانگی را مبنای ساخت این سیستم عامل قرار دادند. این سیستم عامل در زمان خود جزء عالیترین سیستم عاملها به حساب میآمد تا جایی که چندین نسخه از آن روی مدلهای متعدد گوشی استفاده میشد. محبوبیت ویندوز گوشی گوی رقابت را از دست رقیبهای دیرین خود ربود و بعنوان مطرحترین و پیشرفتهترین سیستم عامل در زمان خود شناخته شد.
دارا بودن مواردی مانند Today screen، نوار ابزار ، گزینهی استارت و مواردی از این دست به محبوبیت آن میافزود. همچنین پشتیبانی از مجموعه نرمافزارهای آفیس و فایلهای بیشتر مولتی مدیا حقیقتا آن را تبدیل به یک موجود بیهمتا کرده بود. از دیگر مشخصههای بارز این سیستم عامل میتوان به پشتیبانی از اتصال بیسیم وایفای اشاره کرد و همچنین تحولی که در کار با GPSها بوجود آورد. سیر حرکت و گسترش این سیستم عامل فراز و نشیب بسیاری دارد و در این بین نامهای متعددی برایش درنظر گرفته شد که هرکدام گویای ویژگی آنهاست.
مزایا:
- طراحی کاربرپسند و چشم نواز
- عملکرد بهینه باتری در این سیستم عامل گوشی
- امکان شخصیسازی
معایب:
- تعداد کم برنامهها و بازیها در ویندوز موبایل
- صفحه آبی مرگ
- سرعت پائین سیستم عامل
محصولات فروشگاه سورن:
خرید تبلت
سیستم عامل جاوا (Java)

جاوا در واقع نوعی پلتفرم محسوب می شود و گوشی هایی که سیستم عامل ندارند از این پلتفرم استفاده می کنند. موبایل های دارای این سیستم عامل سریع تر روشن می شوند و کمتر هنگ می کنند. همچنین این سیستم عامل از اثری که ممکن است ویروسها و نصب بدافزارها بر روی این تلفنها داشته باشند آسیب کمتری خواهد دید. از نمونه گوشی موبایلهای دارای این سیستم عامل میتوان به نوکیا N225 و نوکیا N130 اشاره کرد.
سیستم عامل تایزن (Tizen)
Tizen مانند Android سیستم عاملی منبع باز و بر پایه سیستم عامل Linux است که از طریق دو کمپانی اینتل و سامسونگ در سال 2012 طراحی شده و برای گجتهای پوشیدنی این شرکت رونمایی شد. کمپانی سامسونگ از این سیستم عامل در ساعت هوشمند سامسونگ Gear2 استفاده کرده است. همچنین تلفن همراه سامسونگ Z2 نیز دارای این سیستم عامل است.
محصولات فروشگاه سورن:
قطعات موبایل
سیستم عامل پالم (Palm)
این OS متصل به سیستم است که برای دستیاران دیجیتال شخصی (PDAs) در تاریخ 1996 از طریق Palm OS گسترش یافت. این OS برای استفاده راحتتر با رابط کاربر گرافیکی مبتنی بر صفحه لمسی طراحی شده است که میتوان از این OS بر روی PDA و نیز اسمارتفون استفاده کرد. نرمافزارهای کاربردی بسیاری مانند تقویم، دفتر یادداشت، دفترچه تلفن، ماشین حساب، تماس تلفنی، SMS و MMS مرورگر وب، ساعت جهانی، پخش کننده صوتی و تصویری، عکاسی، فیلمبرداری ایمیل و غیره در Palm OS ایجاد شده است.
کار کردن با این OS راحت بوده و به سرعت میتوان کارهای خود را انجام داد و دانش خود را به اشتراک گذاشت. OS پالم امکان تبادل اطلاعات با کامپیوترهای شخصی و تهیه یک نسخه پشتیبان از اطلاعات را به وجود میآورد. این سیستم عامل به دیگر دستگاهها از طریق ابزارهایی مانند مودمهای کابلی، وایفای و بلوتوث متصل میشود. نگارش 32 بیتی این سیستم عامل با پردازنده قوی طراحی و با نام تجاری Palm 5.Q معرفی شد که دارای امکانات پشتیبانی از کاربردهای امروزی گوشیهای موبایل است.
سیستم عامل بادا (Bada)
این سیستم عاملی است که توسط کمپانی سامسونگ الکترونیک و از روی هسته لینوکس Free BSD و Open BSD طراحی و بر روی تلفنهای سامسونگ سری Wave اجرا شد. نسخه اول این OS در تاریخ 2010 و نسخه دوم آن در سال 2011 به بازار معرفی گردید. اما تلفنهای ارائه شده با این سیستم عامل، از قیمت پائینی برخوردار بودند و به همین دلیل مورد توجه بسیاری قرار گرفتند.
مدلهای S8600 Wave 3 و S5780 Wave 578 از سری Wave سامسونگ دارای OS بادا هستند. این سیستم عامل از فایلهای فلش پشتیبانی میکند و همزمان میتواند چندین کار را انجام دهد. فروشگاهی توسط بادا راهاندازی شده که کاربر میتواند برای دانلود اپلیکیشنهای خود به آن مراجعه کند. گوشیهایی که دارای این نوع از OS هستند از قابلیت Multi-touch نیز پشتیبانی میکنند.
محصولات فروشگاه سورن:
قطعات تبلت
سیستم عامل بلکبری(BlackBerry)
بلکبری در تاریخ 1999، نخستین سیستم عامل خود را برای پلاگین BlackBerry 850 روانه بازار کرد. BlackBerry به خاطر پشتیبانی قوی خود از پست الکترونیکی شناخته شده است. BlackBerry فقط بر روی تلفنهای بلکبری قابل اجرا است و از این نظر شبیه iOS اپل عمل کرده است. رابط کاربری بلکبری BlackBerry Blend است و امکان مدیریت تلفن همراه نوسط کامپیوتر را فراهم میسازد.
از ماهیتهای بارز این سیستم عامل میتوان به چند وظیفگی، صفحه کلید هوشمند و امنیت بالا اشاره کرد. بلکبری قابلیت اشتراکگذاری تصویر را در تاریخ 2012 بر روی نسخه 7.1 فراهم ساخت. در حال حاضر جدیدترین نسخه سیستم عامل بلکبری، BlackBerry 10 مبتنی بر QNX است که در سال 2013 معرفی شد. از سیستم عامل اندروید بر روی تلفنهای بلکبری نیز استفاده شده است. از نمونه تلفنهای دارای سیستم عامل بلکبری میتوان به مدل Classic Q20، مدل Leap و مدل Z30 اشاره کرد. گوشیهای BlackBerry مدل KEY2 و مدل Motion نیز دارای سیستم عامل اندروید میباشند.
محصولات فروشگاه سورن:
لوازم جانبی موبایل
سخن آخر
همانطور که مطالعه کردید در این مقاله به توضیح انواع سیستم عامل گوشیهای معروف پرداختیم و ویژگیها، مشخصات فنی و... هرکدام را بیان کردیم و متوجه شدیم که هرکدام از این سیستم عاملها مزیتهای منحصر به فردی دارند و شرکتها در تلاش برای گسترش و پیشرفت هرکدام از این سیستم عاملها هستند.
فروشگاه سورن؛ با چند سال سابقه درخشان در توزیع گوشی موبایل و قطعات موبایل در سراسر ایران، تقاضای تمام مشتریان را در رابطه با خرید موبایل در تمام برندها، تبلت در تمام برندها، قطعات گوشی مانند تاچ ال سی دی و باتری هر مدل گوشی در تمام برندها و همچنین لوازم جانبی گوشی، پوشش داده و همچنان بابهترین کیفیت فعالیت خود را ادامه میدهد.
مقالات مرتبط:
آیا لینوکس یک سیستم عامل است؟
بررسی سیستم عامل MacOS و جدیدترین نسخه آن
بررسی امکانات و ویژگیهای جذاب و جدید سیستم عامل iOS 14