میکروفن چیست و کاربرد آن در تعمیرات گوشی موبایل

ماژول یا حسگری است که صدا را به جریان الکتریسیته تبدیل می‌کند. میکروفن (به شکل محاوره‌ای مایک نامیده می‌شود، (/ maɪk /) وسیله‌ای است که صوت را به الکتریسیته و نیز حسگری است که صوت را به سیگنال‌های الکتریکی تبدیل می‌کند. میکروفن‌ها کاربردهای زیادی در گوشی‌ موبایل، تبلت، لپ‌تاپ، لوازم دیجیتال و تکنولوژی تلفن همراه، ضبط صوت، سیستم‌های صوتی، لوازم دیجیتال دارند. ماژول میکروفن با نام‌های دیگری بازاری در بین تعمیر‌کارن موبایل: کپسول دهنی، صدابر، میک، مایک، معروف می‌باشند.

مطلب پیشنهادی: چطور بفهمیم آی سی لایت گوشی خراب شده است؟

کپسول دهنی چیست و کاربرد آن در گوشی موبایل

اصولا UIF به عنوان واسط بین برد اصلی و LCD کار می‌کند و می‌تواند به صورت یک طلق نازک با رابط کربنی باشد که از یک طرف به LCD وصل شده و از طرف دیگر به سوکتی که بر روی برد اصلی قرار دارد متصل شده و ارتباط را برقرار می‌کند. همچنین UIF می‌تواند به صورت یک مدار چاپی دورو باشد که یک روی آن به LCD وصل شده و طرف دیگر آن روی کانکتور (پایه‌های ارتباط دهنده ) برد اصلی وصل می‌شود. معمولا در گوشی‌های نوکیا، مثلا 5110 از این نوع UIF استفاده می‌شود. در صورتی که قطعه‌ای از UIF خراب شده باشد، می‌توانیم آن قطعه را تعویض نماییم.


مثلا کپسول گوشی که روی UIF لحیم شده، به وسیله هویه نوک تیز و سیم قلع کش با قطر 1mm قابل تعویض است. ولی اگر به صورت طلقی باشد، لایه کربنی آن قطع می‌شود. بنابراین بهتر است تعویض گردد. همچنین در صورتی که LCD به صورت چسبی به UIF متصل شده باشد، اگر اتصال آن خوب برقرار نشود باید آن را اتو بزنیم و در صورت درست نشدن باید آن را که همراه LCD است تعویض نماییم.

مطلب پیشنهادی: مولتی متر چیست؟ و کاربرد ان در تعمیرات موبایل

انواع میکروفون بکار رفته در گوشی از لحاظ کاربرد

میکروفن‌های بکار رفته در تلفن همراه را می‌توان از لحاظ کاربرد به سه دسته زیر تقسیم کرد.

1. میکروفون اصلی: میکروفون اصلی در قسمت پایین گوشی موبایل و نزدیک دهان کاربر قرار می‌گیرد و وظیفه دریافت صدای کاربر را برعهده دارد
2. میکروفون حذف صدای نویز محیط: معمولا در قسمت بالای گوشی موبایل و در برخی موبایل یا تبلت‌ها در قسمت پشت دستگاه تعبیه شده است .
3. میکروفون تشخیص جهت صدا

محصولات فروشگاه سورن:
لوازم جانبی موبایل

نحوه تشخیص صدای نویز محیط و حذف آن در تلفن همراه

هنگامی که کاربر با تلفن همراه خود صحبت می کند، میکروفون اصلی به علت نزدیک‌تر بودن به دهان کاربر صدای قوی‌تری را نسبت به صدایی که میکروفون حذف نویز دریافت می‌کند، جذب می‌کند و این در حالی است که میزان قدرت صدای نویز محیط برای هر دو میکروفون یکسان است در نتیجه از میان صداهای دریافت شده صدایی که با دو سطح قدرت دریافت شده، صدای کاربر است و بقیه صداهای جذب شده صدای نویز محیط است که قایل پردازش و حذف توسط دستگاه است.

انواع میکروفون از لحاظ نوع عملکرد

میکروفون خازنی ECM

این میکروفون دارای دو پایه + و - است و علت نام‌گذاری آن با نام میکروفون خازنی ساختار داخلی آن بوده است. میکروفن‌های خازنی در موبایل‌ها و تبلت‌ها انواع متفاوتی دارند. اما می‌توان آن‌ها را به دو دسته اصلی تقسیم کرد. میکروفن آنالوگ و میکروفن دیجیتال.

میکروفن آنالوگ

میکروفن‌های خازنی آنالوگ همان‌طور که در تصویر بالا می‌بینید ظاهری دایره‌ای شکل دارند. این میکروفن‌ها صدا را دریافت و به سیگنال‌های الکتریکی آنالوگ تبدیل می‌کنند. این قطعات دو پایه دارند و پایه‌ها داری قطبیت هستند. یعنی مثبت منفی دارند. پایه منفی به بدنه دستگاه (GND) متصل شده و از پایه مثبت برای انتقال انرژی الکتریکی مورد نیاز قطعه و همچنین خروجی میکروفن بصورت همزمان استفاده می‌شود.

میکروفن دیجیتال

میکروفن‌های دیجیتال که در طی سال‌های اخیر استفاده از آن‌ها در برد موبایل و تبلت زیاد شده است کیفیت بیشتری نسبت به میکروفن‌های آنالوگ دارند. ظاهری مستطیلی داشته و دارای 3 یا 4 پایه هستند. دو تا از پایه‌ها به عنوان پایه‌های تغذیه میکروفن استفاده می‌شوند که یکی منفی و دیگری مثبت است و معمولا ولتاژی حدود 2.5 ولت دارد. و اما پایه سوم خروجی قطعه است.

خروجی این میکروفن‌ها لزوما دیجیتال نیست و میتواند گاهی یک سیگنال دیجیتالی حاوی کدهای صفر و یک و یا یک سیگنال آنالوگ تقویت شده باشد. در واقع در داخل میکروفن‌های دیجیتال یک تراشه به همراه یک میکروفن خازنی آنالوگ وجود دارد که گاهی وظیفه آن تراشه، تقویت صدا و گاهی تبدیل آن به سیگنال‌های دیجیتالی است. لازم به ذکر است که در برخی موارد در مدل های قدیمی‌تر، به جای میکروفن خازنی دیجیتال از یک میکروفن کریستالی نیز استفاده شده است. در هر حال این میکروفن‌ها به نام میکروفن دیجیتالی معروف هستند.

کاربرد میکروفون‌های خازنی

میکروفون‌های خازنی اغلب در گوشی‌ها و تبلت های چینی امروزی و گوشی‌های نوکبا قدیمی بکار رفته است.

نحوه تست میکروفون خازنی

ابتدا مولتی‌متر را بر روی حالت اهم قرار داده سپس دو پراپ آن را به دو پایه میکروفون متصل می‌کنیم در صورتی که اهمی بین 1200 تا 1500 نشان داد میکروفون سالم است. هر چند در اغلب کتاب‌ها این روش تست میکروفون خازنی به این شکل بیان شده اما از نظر من بهترین روش تست جایگزینی میکروفون با یک میکروفون سالم و مطمئن است. تجربه بارها به من نشان داده که تست اهم راه دقیقی برای تست میکروفون نیست چون گاهی میکروفون خراب اهم صحیح نشان داده و یا میکروفون سالم اهمی خارج از محدوده بیان شده نشان داده‌اند . تنها در دو صورت می‌توان گفت میکروفون خازنی صد درصد خراب است:

1. اهم نزدیک به صفر ( اتصال کوتاه) نشان دهد.
2. اهم خیلی زیاد ( بی‌نهایت یا قطع ) نشان دهد.

میکروفون SISONIC

این نوع میکروفون دارای تقویت‌کننده داخلی است و از این رو دو پایه بیشتر از میکروفون خازنی دارد همچنین کیفیت و حساسیت بالا از مزایای این نوع میکروفون است.

میکروفون دیجیتالی

این نوع میکروفون دارای خروجی دیجیتال می‌باشد و برخلاف میکروفون‌های خازنی و SISONIC که خروجی آنالوگ دارند و به آی‌سی صوتی متصل می‌شوند، به CPU متصل می‌شود.

محصولات فروشگاه سورن:
قیمت موبایل

خرابی‌های بخش میکروفون

خرابی‌های بخش میکروفون همانند دو بخش دیگر شامل سه خرابی کلی زیر می‌باشد:

• صدا ضعیف باشد
• صدا همراه با نویز باشد
• صدا قطع باشد

رنگ میکروفن‌ها

میکروفن‌ها در موبایل و تبلت‌ها چه آنالوگ باشند و چه دیجیتال به رنگ نقره‌ای یا طلایی ساخته می‌شوند. البته گاهی یک روکش لاستیکی رنگی کشیده شده روی میکروفن نیز دیده می‌شود که به‌راحتی قابل جداکردن است.

محل قرارگیری مکیروفن

میکروفن‌ها در پایین گوشی و جایی که شما به آن دهنی می‌گویید قرار می‌گیرند. اگر خوب به موبایل خود دقت کنید می‌توانید حفره کوچک ورود صدا را آنجا ببینید. میکروفن دستگاه دقیقا پشت این حفره قرار دارد.

تعداد میکروفن‌ها

در یک موبایل و تبلت گاهی بیش از میکروفن وجود دارد. به‌طور مثال گاهی در قسمت بالایی گوشی یک حفره صدای دیگر وجود دارد و این مکیرفن ثانویه موقع فیلم‌برداری کمک میکند تا صدای استریو داشته باشید. میکروفن‌های ثانویه معمولا وظایف زیر را دارند:

• کمک به ضط صدای استریو
• حذف نویز محیط اطراف موقع مکالمه
• دریافت صدای شما موقع مکالمه در حالت اسپیکر

این وظایف می‌تواند جزو آپشن‌های گوشی شما باشد و یا نه. همچنین می‌تواند توسط یک میکروفن ثانویه انجام شود و یا هر کدام توسط یک میکروفن جدا انجام شود. به‌طور کلی یک گوشی موبایل می‌تواند یک تا چهار میکروفن داشته باشد. این تعدد میکروفن‌ها ربطی به سال ساخت، جدید یا قدیم بودن و قیمت گوشی ندارد و فقط به سیاست‌های کمپانی موقع طراحی و عرضه گوشی وابسته است.

محصولات فروشگاه سورن:
آی سی موبایل

دلایل خرابی میکروفن گوشی موبایل و تبلت

علائم خرابی میکروفن می‌تواند بسیار نگران‌کننده باشد! اما، دلایل خرابی می‌تواند در مراقبت بیشتر از ماژول میکروفن که از قطعات فوق‌العاده حساس گوشی است، به شما کمک کند. گر چه بیشتر این دلایل شاید نکاتی بسیار ساده و پیش پا افتاده باشند، اما با رعایت آن‌ها دیگر لازم نیست هزینه‌های آن‌چنانی بابت تعویض قطعه‌ میکروفن برد گوشی پرداخت نمایید. در ادامه لیستی از مواردی که واقعا می‌توانند به بدترین شکل به کپسول دهنی صدابر موبایل شما آسیب بزنند را آماده کرده‌ایم.

• ضربه خوردن گوشی و تبلت
• آب‌خوردگی و رطوبت دستگاه گوشی
• استفاده از لوازم نوک تیز و غیر تخصصی جهت تمیز کردن میکروفن بر روی قاب و شاسی موبایل
• استفاده از مواد و مایعات یا اسپری‌های غیر استاندارد جهت تمیزکاری ماژول میکروفن
• نوسانات و اتصالات بر اثر ولتاژ بالا در موقع شارژ کردن موبایل

محصولات فروشگاه سورن:
باتری موبایل

مراحل تست و عیب‌یابی بخش میکروفون

بررسی حفره قاب

از آنجایی که میکروفون هیچ‌گونه تنظیمی در منوی گوشی ندارد و همچنین حفره و مجرایی که صدا از طریق آن به میکروفون می‌رسد بسیار ظریف است، اولین کار تمیز کردن حفره و مجرای صوتی میکروفون است که معمولا پایین قاب گوشی تعبیه شده است.

بررسی ارتباط میکروفون با مادربرد

همان‌طور که شکل‌های ظاهری میکروفون‌هایی که در این آموزش مشاهده می‌فرمایید کاملا مشهود است انواع ارتباط میکروفون با مادر برد شامل موارد زیر است:
ارتباط لحیمی
ارتباط فنری
ارتباط فلت کیبل (PWB)
ارتباط سیمی

روش بررسی ارتباط میکروفون و مادربرد و برطرف کردن مشکل آن نیازمند کلاس حضوری و کار عملی است.

بررسی قطعه میکروفون

بهترین کار برای بررسی قطعه میکروفون تعویض آن است.

بررسی قطعات در مسیر میکروفون

بررسی قطعات در مسیر میکروفون نیازمند داشتن نقشه شماتیک موبایل یا تبلت مورد نظر و دانش نقشه خوانی است.

بررسی کانکتور هندزفری

اتصالی با قطعی در کانکتور هندزفری میتواند باعث ایجاد اختلال در عملکرد میکرفون است مخصوصا اگر صدای Earpiece و میکروفون هر دو قطع شده باشد احتمال خرابی کانکتور هندزفری بیشتر است.

بررسی آی‌سی صوتی

در صورتی که بررسی مراحل بالا مشکل هنوز پابرجاست باید آی‌سی صوتی را بررسی کرد که شامل مراحل زیر است:

• حرارت اصولی به آی‌سی صوتی ( از آنجا که آی‌سی صوتی معمولا با قسمت‌های دیگر ترکیب شده است، حرارت غیر اصولی می‌تواند باعث حتی خاموشی گوشی شود)

• ریبال آی‌سی صوتی

• تعویض آی‌سی صوتی

محصولات فروشگاه سورن:
اسپیکر تماس

چگونه از میکروفن گوشی موبایل خود مراقبت کنیم؟

به دلیل این که کپسول دهنی یا همان صدابر این موبایل بر اثر استفاده نادرست می‌تواند آسیب ببیند، بهترین و به صرفه‌ترین کار ممکن، استفاده از لوازم جانبی با کیفیت: قاب محافظ, کاور مناسب جهت محافظت از موبایل و قسمت ورودی میکروفن موبایل است و نکاتی که از ضربه خورد، آب خوردگی و آسیب‌دیدن، از مسائل مهمی است که کاربران آن باید توجه خاصی به این مقوله داشته باشند.

محصولات فروشگاه سورن:
قطعات تبلت

سخن آخر

این مقاله و آموزش در مورد نحوه عیب‌یابی و تعمیر میکروفون موبایل بود، امیدوارم مطالب فوق که تا حدودی به معرفی میکروفون و نحوه عیب‌یابی پرداخته است آموزنده بوده باشد.

فروشگاه آنلاین قطعات موبایل سورن استور؛ با چند سال سابقه‌ی درخشان در توزیع گوشی و فروش قطعات موبایل و لوازم جانبی گوشی و تبلت، لپ تاپ، در سراسر ایران، تقاضای تمام مشتریان جهت دسترسی به قطعات باکیفیت و اصلی را پاسخ‌گو بوده است.

مقالات مرتبط:
منبع تغذیه دیجیتال و کاربرد آن در تعمیرات موبایل​
معرفی 6 تا بهترین وبلاگ‌ های تعمیر تلفن همراه
سپراتور چیست؟ در تعمیرات موبایل چه کاربردی دارد
کاربرد دستگاه التراسونیک در تعمیرات گوشی موبایل
معرفی انواع ابزار آلات و تجهیزات تعمیرات موبایل